پرسش :

آيا براي پيشگيري از رفتارهاي نابهنجار کودکان و انجام اعمال عبادي مي‏توان از اهرم فشار و زور استفاده کرد؟

پاسخ :
جلو رفتارهاي نابهنجار کودکان را بايد گرفت؛ اما براي اين کار، استفاده از اهرم فشار و زور (مگر به ضرورت) کارساز نيست. بت را بايد شکست؛ اما بت شکستن راه دارد. حضرت ابراهيم عليه‏السلام بت‏ها را شکست؛ ولي براي پذيرش بت‏پرستان، تبر را به گردن بت بزرگ آويخت تا بتواند رفتار خود را توجيه و بت‏پرستان را قانع کند.
استفاده از زور، سبب طغيان کودک مي‏شود.
رسول خدا فرمود:
کودکانتان را تحت فشار قرار ندهيد و آنان را به طغيان وا نداريد. (1)
در موارد بسياري، مشکلات جدي را با تذکر آرام و برخورد خوب مي‏توان از بين برد.
به اعتقاد باکستن (Buksten)، از انديشه‏روان غربي، چيزي را که مي‏شود با قاشق تراشيد، با چاقو نمي‏تراشند.
هيچ‏گاه فندق را با پتک نمي‏شکنند. در صورتي که فرزند شما مرتکب گناه شد، بايد از ساز و کارهاي بازدارنده، يعني محروميت، قهر، شيوه‏ي بده و بستان و تهديد، (ر. ک: ص 97) استفاده کنيد و اگر مؤثر نيفتاد، تنبيه بدني در حدي که »ديه« واجب نشود (2) و فرزند تأديب شود، جايز است.
براي انجام عبادت، از زور و اهرم فشار استفاده نمي‏کنيم؛ زيرا مسائل عبادي زور بردار نيست و عبادت بايد عاشقانه انجام شود. رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود:
افضل الناس من عشق العبادة... و احبها بقلبه. (3)
برترين مردم کسي است که به عبادت عشق بورزد و آن را از صميم قلب دوست بدارد. استفاده از اهرم فشار و زور، شيريني عبادت را در کام کودکان تلخ مي‏کند.
پی نوشتها:
(1)نهج الفصاحه، کلمه‏ي 451.
(2)اگر بر اثر تنبيه بدني شما، صورت او سرخ شود، يک و نيم مثقال طلا؛ اگر کبود شود، 3 مثقال، و اگر سياه شود، 6 مثقال طلا ديه واجب مي‏شود. اگر بدن او سرخ، کبود يا سياه شود، نصف همين مقدار بر شما واجب است (تحرير الوسيله، ج 2، ص 595).
(3)کليني، کافي، ج 2، ص 83.
منبع: کتاب نسیم مهر(1)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)